Czy wegetarianie żyją zdrowiej ?

Diety roślinne zaczynają mieć ogromne wzięcie, zwłaszcza na przestrzeni kilku lat. Potencjalne korzyści z ich stosowania obiecują nie tylko zdrowsze życie¹⁶, ale także ochronę zwierząt i wsparcie ekosystemu. Wzrost zainteresowania dietą wegetariańską w Niemczech albo UK w zasadzie utrzymuje się na stabilnym poziomie¹, z kolei wskaźniki dla diety wegańskiej są od 2014 roku bardzo wysokie. W Polsce zaczyna być podobnie².

Wiele diet roślinnych

Zanim dowiemy się dlaczego warto korzystać z diet roślinnych trzeba mieć na uwadze, że występuje kilka ich rodzajów. W zależności od tego, co znajdzie się na talerzu roślinożercy, jego sytuacja zdrowotna będzie nieco inna. Wegetarianizm odnosi się do eliminacji z diety produktów pochodzenia zwierzęcego, głównie mięsa, ryb, jaj. Dzielimy go na kilkanaście różnych wariantów.

Przykładowo laktowegetarianizm to sposób odżywiania, w którym wyklucza się jaja, ale dopuszcza mleko i jego przetwory. Z kolei owowegetarianizm oznacza osoby, które mimo stosowania diety roślinnej nie stronią od jajek. Laktoowowegetarianizm dopuszcza spożycie nabiału i miodu, a pescowegetarianizm ryb.

Restrykcyjne formy wegetarianizmu odnoszą się do frutarianizmu, czyli spożywania wyłącznie tych części roślin, które są owocami. Z kolei dobrze znany weganizm całkowicie rezygnuje ze spożywania jakichkolwiek produktów odzwierzęcych, a więc mięsa, ryb, miodu, jaj, nabiału. Weganizm jest często traktowany jako światopogląd.

Schudnij i popraw wyniki krwi

Istnieje sporo badan naukowych, według których dieta roślinna działa odchudzająco ^3-6. W 2008 roku przeprowadzono badanie z udziałem 178 osób. Badanie trwało aż 18 miesięcy, a jego wyniki pokazują, że dieta wegetariańska jest bardzo korzystna w celu redukcji masy ciała³.

Są również doniesienia o tym, że wspomniany sposób żywienia obniża stężenie cholesterolu całkowitego⁵, a także obniża wskaźnik HbA1c, który jest wysoki u osób chorujących na cukrzycę⁴.

W badaniu z udziałem 74 osób przeprowadzonym w 2011 roku wykazano ponadto, że już półroczny okres stosowania diety opartej o rośliny skutkuje zmniejszeniem częstotliwości przyjmowania leków, zwiększa wrażliwość insulinową ( a więc chroni przed insulinoopornością i cukrzycą), redukuje tkankę tłuszczową gromadzącą się na narządach, a tym samym pozwala uzyskać szczupłą talię. Poza tym zmniejsza markery stresu oksydacyjnego ( odpowiedzialne za stan zapalny) ⁷.

Ciąg badań GEICO, przeprowadzanych na przestrzeni lat 2010-2015 obejmował aż 291 osób. Wykazano, że dieta wegetariańska zmniejsza ryzyko chorób sercowo – naczyniowych, takich jak np. choroba niedokrwienną serca lub zawał. Było to związane z poprawą profilu lipidowego we krwi badanych^8-10.

Nie tylko ciało

Oprócz korzyści dla zdrowia fizycznego żywność bezmięsna może poprawiać ogólne samopoczucie. Badacze wskazują na zmniejszenie zmęczenia¹¹, redukcję stanow depresyjnych ¹², a także wzrost zadowolenia z życia¹³.

Ponieważ dieta wegetariańska musi być dobrze skomponowana, warto pamiętać o zbilansowaniu niektórych składników, zwłaszcza witaminy B11, B12 i żelaza^14,15.

 

1. Google Trends Search. Search term hits for “vegan”, “vegetarian” and “meat” in Germany (adapted to “vegetarisch”, “vegan” and “fleisch”), the USA and the UK from 2004 to 2019.
2. https://www.economist.com/briefing/2018/10/13/why-people-in-rich-countries-are-eating-more-vegan-food.
3. Burke, L. E. et al. A randomized clinical trial of a standard versus vegetarian diet for weight loss: the impact of treatment preference. Int. J. Obes. 32, 166–176 (2008).
4. Barnard, N. D. et al. A low-fat vegan diet and a conventional diabetes diet in the treatment of type 2 diabetes: a randomized, controlled, 74-wk clinical trial. Am. J. Clin. Nutr. 89, 1588S–1596S (2009)
5. Wright, N., Wilson, L., Smith, M., Duncan, B. & McHugh, P. The BROAD study: A randomised controlled trial using a whole food plant-based diet in the community for obesity, ischaemic heart disease or diabetes. Nutr. Diabetes 7, e256 (2017).
6. Turner-Mc Grievy, G. M., Barnard, N. D. & Scialli, A. R. A two-year randomized weight loss trial comparing a vegan diet to a more moderate low-fat diet. Obesity 15, 2276–2281 (2007).
7. Kahleova, H. et al. Vegetarian diet improves insulin resistance and oxidative stress markers more than conventional diet in subjects with Type 2 diabetes. Diabet. Med 28, 549–559 (2011)
8. Ferdowsian, H. R. et al. A multicomponent intervention reduces body weight and cardiovascular risk at a GEICO corporate site. Am. J. Heal. Promot 24, 384–387 (2010).
9. Mishra, S. et al. A multicenter randomized controlled trial of a plantbased nutrition program to reduce body weight and cardiovascular risk in the corporate setting: the GEICO study. Eur. J. Clin. Nutr. 67, 718 (2013).
10. Agarwal, U. et al. A multicenter randomized controlled trial of a nutrition intervention program in a multiethnic adult population in the corporate setting reduces depression and anxiety and improves quality of life: the GEICO study. Am. J. Heal. Promot 29, 245–254 (2015).
11. McMacken, M. & Shah, S. A plant-based diet for the prevention and treatment of type 2 diabetes. J. Geriatr. Cardiol. 14, 342 (2017)
12. Kahleova, H., Hrachovinova, T., Hill, M. & Pelikanova, T. Vegetarian diet in type 2 diabetes–improvement in quality of life, mood and eating behaviour. Diabet. Med 30, 127–129 (2013).
13. Agarwal, U. et al. A multicenter randomized controlled trial of a nutrition intervention program in a multiethnic adult population in the corporate setting reduces depression and anxiety and improves quality of life: the GEICO study. Am. J. Health Promot. 29, 245–254 (2015).
14. Gilsing, A. M. J. et al. Serum concentrations of vitamin B12 and folate in British male omnivores, vegetarians and vegans: results from a cross-sectional analysis of the EPIC-Oxford cohort study. Eur. J. Clin. Nutr. 64, 933–939 (2010)

15. Haider, L. M., Schwingshackl, L., Hoffmann, G. & Ekmekcioglu, C. The effect of vegetarian diets on iron status in adults: a systematic review and metaanalysis. Crit. Rev. Food Sci. Nutr. 58, 1359–1374 (2018)
16. Kumar, M., Babaei, P., Ji, B. & Nielsen, J. Human gut microbiota and healthy aging: Recent developments and future prospective. Nutr. Health Aging 4, 3–16 (2016).